Door Tjalling van den Bosch
Het is niet de eerste keer dat Drachten (tijdelijk) het epicentrum van de Nederlandse
damwereld is! Ruim 30 jaar geleden, om precies te zijn maart/april 1991, werd het Nederlands
Kampioenschap Dammen Algemeen ook al in het, ruim 45.000 inwoners tellende(!),
dorp gehouden. Damclub Ons Genoegen uit Drachten stond altijd al bekend vanwege het organiseren
van grootschalige damtoernooien. Zo kwam bijvoorbeeld dammend Fryslân decennialang bijeen in de speelzaal van O.G. Drachten voor de jaarlijkse Provinciale Bondsavond. Streden er zo maar, op een doordeweekse avond, meer dan 200 dammers op ‘de 100-velden!
Dát waren nog eens tijden . . .
Ruim 50 jaar geleden waren de ééndags-toernooien in Friesland bijzonder populair; twee van die evenementen staken er qua deelnemersveld ver bovenuit. S. D.C. uit Sneek en O.G. uit Drachten konden jaarlijks, tijdens hun ‘vaste zaterdag’, op meer dan 200 deelnemers rekenen!
Ja, u leest het goed; meer dan 200 dammers (te verdelen ‘in groepen van vier!).
In Sneek was voor, die éne zaterdag in het jaar, het scholencomplex aan de Oppenhuizerweg
groot genoeg om zoveel dammers te herbergen; wel waren naast de aula ook alle lokalen
nodig! In Drachten had men wat dat betreft minder problemen, men kon beschikken over de zeer
ruim bemeten Philipskantine!
Philipskantine ? ? ?
Jazeker, de kantine van het grote elektronicaconcern!
Van oudsher vonden de meeste mensen uit Drachten en omgeving emplooi in de turfindustrie;
hele dagen stonden mannen ‘aan de schep’ om het hoogveen af te graven.
Daar kwam na de tweede wereldoorlog de klad in; de vraag naar turf nam zienderogen af en
dus moesten de turfstekers op zoek naar een andere werkkring!
Maar ander werk was er niet(!) en een werkeloosheidsuitkering moest nog worden uitgevonden!!
De overheden (zowel provinciaal als landelijk) zagen de toenemende armoede met lede ogen
aan en op een bepaald moment kregen de beleidsbepalers in de gaten dat het zo echt niet
langer kon.
Men zocht naar mogelijkheden om nieuwe werkgelegenheid te creëren in de regio.
Na lang soebatten (en veel geldelijke regeringssteun!) wist men een ‘gloeilampenfabriek uit het
zuiden des lands’ (Philips) zo ver te krijgen dat die in Drachten wel een fabriek wilde neerzetten.
Uiteindelijk zou ‘Philips Drachten’ uitgroeien tot een zeer grote en (zeer belangrijk!) enorm
winstgevende plant, waardoor de werkgelegenheid ook na 60 jaar nog steeds gegarandeerd is!
Nu was de fysieke afstand tussen het moederbedrijf in Eindhoven en de fabriek in Drachten
toch al gauw ruim 3 uur ‘in de auto’ (zeker in de jaren 50/60 van de vorige eeuw!) en dat vond
de grote baas van Philips toen nogal bezwaarlijk.
Hij wilde ’s avonds gewoon bij moeder de vrouw ‘aan de aardappelen’ en dan vond hij een
‘hele dag in de auto’ geen prettig vooruitzicht!
Nu stond deze Frits Philips (enige zoon van Philips-oprichter Anton) bekend als een uiterst
pragmatisch man; zijn oplossing was er dan ook naar!
Er moest een vliegveld komen!!
En dat kwam er(!); in 1962 werd ‘de strip van Drachten’ aangelegd en kort daarna werd er ook
een heuse verkeerstoren gebouwd.
Anno hodie wordt het vliegveld niet alleen gebruikt voor (kleinschalig) particulier vluchtverkeer,
ook de dragracers vinden er precies wat ze nodig hebben!
Het nu . . .
We kunnen lang mijmeren over hoe het ooit was, maar anno hodie zijn het andere tijden!
Sinds het begin van het huidige decennium zijn de damclubs van Ons Genoegen uit Drachten en
Oerterp uit het naburige Ureterp noodgedwongen samengevoegd.
Gelukkig timmert de nieuwe damclub (Oerterp/Drachten) ook flink aan de weg.
In de landelijke clubcompetitie komt men tegenwoordig uit in de hoofdklasse en in de provinciale
clubcompetitie gaat men in de hoogste klasse, zelfs fier aan de leiding.
Ook de wil om te organiseren heeft niet onder sanering geleden; enkele leden hebben hun
schouders onder het huidige NK Dammen Algemeen gezet en ook nu lijkt het een zeer succesvolle
onderneming te zijn.
Hulde aan eenieder die dit mogelijk heeft gemaakt.
Donderdag 14-12-2023 . . .
En dan breekt de dag aan waarop geschiedenis wordt geschreven!
Rond 14.00 uur verwelkomde toernooidirecteur Jan van Dijk, onder grote publieke belangstelling, (14) spelers, officials, sponsoren en andere hoogwaardigheidsbekleders. Nadat alle openingsplechtigheden achter de rug waren en de hoofsponsor (en dammer) Pieter Kooi de openingszet had gedaan gingen de heren dammers er eens goed voor zitten.
Terwijl de bezoekers gezellig zaten te keuvelen in de lobby, maakte de uitmuntende kenner der schone kunst,
Harm Wiersma (daarover later meer), eenieder snel duidelijk dat er vanaf acquit volop werd gestreden.
In galop naar de demonstratieruimte dus!!
Zeer beperkt, maar toch . . .
Zonder zich uit te leven in analytische hoogstandjes, wil deze eenvoudige partijspeler (no talent, all guts)
toch enige woorden vuil maken aan de partijen:
1* Boxum-Van Berkel; nadat de zwartspeler in de opening afweek van de gebaande paden leek deze
partij snel richting een puntendeling te gaan. De structuur van de schijven leken daar garant voor te
staan, totdat Van Berkel in een valstrik van de 14-jarige Boxum trapte! 2-0 derhalve.
2* Slump-Meijer; de opening en het middenspel waren toch op z’n minst onderhoudend te noemen,
maar op een gegeven ogenblik werd het toch ook duidelijk dat het gewoon op een puntendeling afstevende. Amen: 1-1.
3* Van der Star-Kolk was vanaf de opening nauwelijks bij te houden, maar uiteindelijk kreeg Kolk het deksel op z’n neus door al te voortvarend te opereren! Fryslân gûlt: 2-0.
4*Heerema-Ludwig; vanaf het begin fantastisch. ‘De computer’ gaf flink voordeel aan voor Heerema, maar de menselijke maat kwam niet verder dan remise, 1-1 derhalve.
5* Baliakin-Terweijden; tsja, we kunnen niet spreken van baliakiaans dammen! Vaak was de voormalige Rus in staat om ‘op de vierkante millimeter te dammen’ (zoals het zo mooi heet), want dit keer ging hij gelijk stevig in de aanval. Terweijden verdedigde zich lange tijd uitstekend, en dan plotseling??? Microscopisch klein voordeeltje voor de witspeler groeit plotseling uit tot een groot boeket bloemen: 2-0.
6* Groenendijk-Provoost; de laatste had geen zin om als eerste slachtoffer van de dadendrang van de witspeler te worden. Provoost ging niet voor het meest gecompliceerde spel en dat leverde hem uiteindelijk een punt op (en Groenendijk dus ook): 1-1.
7* Van IJzendoorn-Sipma; lange tijd leek de witte-aanvaller ‘in het strafschopgebied’ van Sipma niet echt gevaarlijk. Langzaam maar zeker verdwenen de schijven van het bord.
Een 5-om-5 werd een 4-om-4 en toen moest alles toch remise zijn. Nou nee, met lego-dammen wist Van IJ. een overwinning te boeken; het paste precies! Konden weleens héél belangrijke punten zijn: 2-0 dus.
Usio Conclusio . . .
Dat waren de eerste beschietingen; natuurlijk werd er na afloop veelvuldig gerefereerd aan de Dammende Parel Uit De Mijnstreek (van Harry Velraeds), met als toevoeging: 4 maart 1967!?! Uitleg? Morgen ter plaatse(!!).
U bent vanaf 09.20 uur van harte welkom (09.30 uur start tweede ronde en om 15.00 uur de derde).
Oant moarn
