Het is hier, in Hotel Drachten, een drukte van belang; ten eerste worden hier vandaag zowel de 4de als de 5de ronde van het NK Dammen Algemeen 2023 afgewerkt. Daarnaast is er ook het Fries Kampioenschap Sneldammen voor (club-)Viertallen 2023. Tel daar de aanzienlijke hoeveelheid dagelijkse bezoekers bij op en men mag spreken van een heuse dam-manifestatie!
Door Tjalling van den Bosch
Wat een volk, wat een volk! Heerlijk!
Rond het middaguur is het hier in de diverse (aansluitende) zalen in het Van der Valk-complex een gezellige boel. In de zaal waar het NK wordt verspeeld heerst een serene, bijna sacrale rust; hier valt verder weinig te beleven. Men denkt, doet zo nu en dan een zet, drukt vervolgens de klok in en houdt het notatiebiljet bij. Verder zijn de heren meesters en grootmeesters getraind om emoties niet te tonen! Hier geldt: “When you don’t control your emotions, they will control you” (zoals de Engelsen het zo mooi weten uit te drukken).
E.H.B.O. . . .
De zaal waar de ‘Eerste Hulp Bij Onwetendheid‘ wordt verleend is het op dit ‘vroege uur’ opvallend druk. Analist Harm Wiersma wordt deze dag gesteund door Wieger Wesselink, die naast grootmeester-dammer, ook specialist-IT is. Wesselink kan op heldere wijze de problemen met analyse-dam-programma’s en digitale damborden duidelijk maken, hetgeen zeer leerzaam is. Zelfs een onnozele hals begrijpt het!
De zaal waar gestreden wordt om het FK sneldammen voor clubs zoemt als een bijenkorf. Hier zijn twee zaken cruciaal: A op zoek gaan naar een strategische plaats, waar men niet opvalt en men dammers ongemerkt kunt bespieden en B oog hebben voor zaken die de dammers zelf nauwelijks opmerken. Vooral de tijdsdruk, van het sneldammen (5′ + 3″), zorgt voor hilarische situaties!
Zo is er een dammer die blijkbaar nog niet heeft gegeten, daarom heeft hij vlak voor zijn volgende partij een broodje aangeschaft. Hij komt nauwelijks aan eten toe, want de partij vraagt direct om aandacht. Hij doet een zet en drukt de (wedstrijd-)klok in, zijn tegenstander reageert op de dezelfde manier; dit herhaalt zich vele malen, tot onze geobserveerde een zet doet en vervolgens het broodje indrukt (!?!). Hij heeft niets in de gaten en zijn tegenstander ook niet; deze vervolgt, zoals gewoonlijk, door een zet te doen en de klok weer ‘in’ drukken. Hij kijkt verstoord op, want de klok stond niet ingedrukt. Na deze nauwelijks opgemerkte verstoring van het ritme damt men rustig verder. Misschien krijgen niet-dammers niet helemaal een helder beeld van het bovenstaande, maar dat komt omdat het dammen eigenlijk heel esoterisch is!
Een andere dammer fluit zachtjes tijdens zijn partij. Hij zit in tijdnood en beoefent zorgeloosheid; wanneer hij niet zo met z’n voet wiebelde zou het misschien geloofwaardig zijn! Er zijn ook spelers die zacht neuriën. Dit is om aan te geven dat ze zich senang voelen. En dan zijn er de trommelaars; ze roffelen op een bepaald moment met de vingers op tafel. Daar kunnen veel dammers slecht tegen, alhoewel het sympathieker is. Door te fluiten en te zoemen simuleert een dammer een onbekommerdheid die er niet is! Een trommelaar geeft tenminste rondborstig toe dat hij de boot in gaat! En dan zijn er ook nog ‘de stillen’; zij begraven hun hoofd diep in de handen en stoppen bij het minste en geringste geluid de vingers demonstratief in de oren. Dat is vaak een verontrustende situatie voor de tegenstander, want deze dammer gaat er helemaal voor. De dreiging blijft tot het moment dat de groef in het hoofd dieper begint te worden, dan weet men dat hij in de problemen zit. Dammers zijn tijdens een partij helemaal in zichzelf gekeerd; ze zijn op zo’n moment totaal incommunicado. En dat op elk niveau; het is daardoor een prachtig schouwspel.
Na het lezen van het bovenstaande zijn er ongetwijfeld mensen die een bevestiging zien in: ‘Die dammers hebben allemaal een chromosoompje minder’!! (Of een variant daarop).
Nee beste mensen, dammers zijn heel gewone mensen net zoals u en ik, alleen zijn ze tijdens een partij enorm gefocust en zo moet het ook zijn, want zoals een Rotterdamse vriend van mij altijd zegt: “Als je wat doet, doet het dan goed”. En dat doen dammers!!
De vierde ronde . . .
Inderdaad; vanaf 09.30 uur zat de fine e fleur van dammend Nederland alweer achter de borden; twee jonge grootmeesters troffen elkaar: Van IJzendoorn-Groenendijk! Allebei zijn ze natuurlijk titelpretendent en dus werd er reikhalzend naar dit treffen uitgekeken. Maar men weet ook dat ze zo langzamerhand flink door de wol geverfd zijn. ‘Alles uit de kast’ of juist energie sparen om vanmiddag uitgerust (of in ieder geval minder moe) aan de vijfde ronde beginnen?
Na een twintigtal zetten, waarin de keuze werd uitgesteld, werd het duidelijk; optie twee: na 40 zetten 1-1.
The Frisian Clash!: Heerema-Kolk! Ook zij zaten met dezelfde optie (voluit of rust pakken). Beide hadden ongetwijfeld op een iets beter begin van dit toernooi gerekend; met name Kolk begon flink gebutst en gehavend aan dit treffen. Waarschijnlijk heeft men als rechtgeaarde Friezen niet over de mogelijkheid van extra rust gesproken, maar je merkte dat ze onafhankelijk van elkaar wel op die optie zinspeelden! Door scherp te manoeuvreren kwamen ze in een wederzijdse doorbraak (naar dam) terecht en toen geloofden ze het wel: na 63 zetten 1-1.
Boxum-Ludwig. Het lijkt zeker dat met name de zwartspeler nog weleens gillend wakker wordt van de uitslag van dit duel!
We weten ondertussen dat de jonge Boxum uit het goede dam-hout gesneden is; hij schuwt de strijd niet(!), maar ditmaal liep het eigenlijk verkeerd af. Ludwig kwam in een meerderheidseindspel terecht, dat gewonnen was (Computer says . . .). Maar ja, ‘gewonnen staan’ en winnen, dat zijn twee heel verschillende werelden, zo bleek ook nu weer!! 1-1 derhalve.
Slump-Terweijden. De laatste ‘op één na jongste’ (Terweijden dus) staat misschien wat minder in de belangstelling dan de jongste (Boxum), maar speelt al net zo onbevreesd! Slump (ook nog maar 24 jaar jong) had tenminste de handen vol om de dadendrang van de zwartspeler te beteugelen. Op een gegeven ogenblik leek het zelfs griezelig te worden voor de witspeler, maar als er iemand niet snel in de war raakt dan is het Slump wel. Hoe het ook zij; 1-1.
Sipma-Provoost. De witspeler had een onconventionele partij-opzet in gedachten en dat lukte ook nog! Maar ja, de zwartspeler gooit zijn schijven niet te grabbel (Ons Zeeuwen bin zuunig, hé). Sipma zag het heilloze van zijn plannen in bracht een changement aan. Toen ook dat niet tot het gewenste resultaat leidde gaven ze elkaar ‘de hand’: 1-1.
Van Berkel-Van der Star. De 27-jarige Van der Star debuteert tijdens dit NK en doet dat met een speelstijl die de goedkeuring krijgt van ‘het grote publiek’; hij valt aan wanneer dat kan. Van Berkel begon dramatisch aan dit toernooi, maar krijgt zo langzamerhand weer ‘wat kleur op de wangen’! De partij werd nou niet bepaald fijn besnaard opgezet en in het vervolg wisselden offers en tegenoffers, al dan niet tijdelijk, elkaar af. Eigenlijk is het allemaal nauwelijks te beschrijven. Laten we het ook maar niet proberen: 1-1.
Baliakin-Meijer. Tsjonge jonge, hoe moeten we het verslag van deze partij aanvangen; wat moeten we überhaupt aan het digitale papier toevertrouwen? Wanneer we wetenschappers mogen geloven dan is het ontstaan van de aarde een gevolg van ‘de oerknal’; kortom, ‘In den beginne was er niets, en toen ontplofte dat ook nog’!! En dat ((voor Baliakin) al ronden lang: 2-0.
Na vier ronden leidt Baliakin met 7 punten; Groenendijk volgt met 6; op naar ronde vijf.
Rust . . .
Slump-Baliakin. De 62-jarige leider van het tussenklassement had tijdens deze partij maar één ding voor ogen; het was tijd om het vermoeide hoofd (en lijf) te rusten te leggen! Z’n 24-jarige tegenstrever wilde hem blijkbaar niet het vuur aan de schenen leggen. Waarom eigenlijk niet(?), morgen is er tenslotte een ‘hele dag’ om op adem te komen! We weten natuurlijk ook niet alle details rond deze partij, dus laten we onze mening maar voor ons houden: 1-1.
Meijer-Heerema. Een partij die vanuit ‘de luie stoel’ (thuis) slecht te volgen was vanwege het verstoorde digitale bord! Jammer, maar na twee dagen overuren draaien was het om goed 19.00 uur een hele opluchting. Niet dat de partij slecht of saai was, maar als rechtgeaard toeschouwer zit je er soms ook even doorheen (!); in ieder geval: 1-1.
Provoost-Van IJzendoorn. Voor de spelers ongetwijfeld een spannende aangelegenheid; voor de toeschouwers minder. Ondanks de paar extra uurtjes rust (die de zwartspeler in de 4de ronde had bewerkstelligd) was er geen sprake van een extra energie-boost! Toch nog 46 zetten, maar de uitkomst zag men al vele zetten van tevoren aankomen; 1-1.
Groenendijk-Van Berkel. De witspeler probeerde wel het één en ander, maar de zwartspeler had in eerste instantie overal een correct antwoord op: daarom leek de stand op de 40ste helemaal uitgewoed! Toch had Groenendijk blijkbaar wel nog ergens een potje energie staan, want de partij werd voortgezet. Op de 46ste zet ging Van Berkel plotseling met een offer (met doorbraak) werken en dat was niet correct!! De uittredend kampioen had geen probleem met het verorberen van das Gefundenes Fressen! 2-0.
Ludwig-Kolk. De zwartspeler is erachter gekomen dat de punten (voor hem) duur zijn dit toernooi; voor Kolk hoefde het na twee etmalen intensief dammen niet al te ingewikkeld! De witspeler probeerde het op z’n baliakiaans, dus een 6-om-6 werd een 5-om-5 en toen werd het een 4-om-4, maar waar ‘De Bal’ dan voordeel weet te bewerkstelligen, bleef deze partij in evenwicht: 1-1.
Van der Star-Boxum. Eigenlijk mogen we spreken van een bijzondere partij! Reeds op de 18de zet ging de witspeler op veld 29 ‘staan’. Normaliter loert daar in de opening niet zoveel gevaar; dat was jammer genoeg voor Van der Star nu net even anders! Boxum peuzelde de schijf dan ook resoluut op! Nu is er een gezegde waaruit men kan opmaken dat je een probleem niet met dezelfde hersenen moet oplossen als waar het probleem in eerste instantie door ontstaan is! Dat deed de witspeler, door op de 31ste wederom veld 29 te betreden, wel: 0-2.
Terweijden-Sipma. In de ochtendronde probeerde de zwartspeler om via een korte vleugelopsluiting (KVO) iets te bereiken; vanmiddag probeerde zijn tegenstander hetzelfde! Sipma trok langzaam maar zeker voordeel naar zich toe en hij leek zich linea recta naar een overwinning te spelen. Tegen alle verwachting in wist Terweijden de stand echter weer in evenwicht te trekken. Vervolgens trok De Sip (gefrustreerd?) alles uit de kast; een geforceerd aandoend offer moest het voor hem doen! Een tweede offer (dat dus een achterstand van twee schijven betekende!) moest eraan te pas komen, maar uiteindelijk waren de punten voor De Sip; 0-2.
Usio Conclusio . . .
Baliakin en Groenendijk aan kop met 8 punten uit vijf partijen; daarna een groep van maar liefst vijf achtervolgers met 6 punten!
Net als gisteren begonnen de heren dammers vandaag om 09.30 uur aan hun partijen; gisteren was de laatste partij klaar om 20.30 uur, vandaag al om 20.00 uur. Niet alleen de dammers zaten er doorheen; iedereen die bezig is om van dit toernooi een succes te maken waren moe! Morgen maar even niet!
Het einde van een enerverende dam-dag, het waren ‘afgeladen zalen’; wat een mensen!! Men moge dus spreken van een groot succes.
Maandagmorgen om 09.30 uur begint de 6de ronde van het NK Dammen Algemeen, morgen is dus een rustdag (je kunt ten opzichte van dammers niet duidelijk genoeg zijn!!)
